Siyaset, Ekonomi, Dış Politika, Enerji (Haftalık Analiz)

İMAMOĞLU HAKİM KARŞISINDA
İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek’e yönelik ifadeleri nedeniyle açılan dava duruşması Silivri’deki Marmara Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda görüldü. Usule aykırı bu duruma yapılan itirazlar kabul edilmedi. 2 yıl 8 aydan 7 yıl 4 aya kadar hapis cezası istenen iddianameye karşı İmamoğlu, suçlamaları reddetti. Duruşma 16 Haziran 2025 tarihine erteledi.

BULDAN’DAN TAKVİM AÇIKLAMASI
Roma’da düzenlenen bir konferansta konuşan DEM Parti Van Milletvekili ve İmralı heyeti üyesi Pervin Buldan, Devlet Bahçeli’nin Abdullah Öcalan’a, Öcalan’ın da PKK’ya yaptığı fesih ve silah bırakma çağrısıyla başlayan sürecin “Haziran sonuna kadar başarıya ulaşmasının beklendiğini” söyledi.

KULİS: Buldan’ın Erdoğan ile görüşmesinde liste verdiği gündem getirildi. Yapılan incelemeler neticesinde iftira atıldığını söyledi. Fakat liste olarak dolaşılan konuların hepsinin konuşulduğunu söylendi.

EĞİTİME SİYASET BULAŞTI
Proje okullarında dönem ortasında gelen öğretmen atamaları nedeniyle veliler de öğrenciler de rahatsızlıklarını gösteriyor. Beşiktaş Meydanı, ile İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü önünde yapılan protestoların ardından Nişantaşı Anadolu Lisesi, Vefa Lisesi, İzmir Atatürk Lisesi, Ankara Atatürk Lisesi, İstanbul Kağıthane İTO Meslek Lisesi gibi pek çok okulda da oturma eylemleri başladı.

ANALİZ: MEB Bakanı Yusuf Tekin’in kadrolaşma amacıyla böyle bir adım attığını düşünen veliler toplumun bam teli olan çocuklara artık dokunulduğu konusunda toplumu hareket geçirmek istiyor.

ÖZEL’İN İMAMOĞLU STRATEJİSİ
CHP Kurultay sonrasında yeniden Genel Başkan olan Özgür Özel, İmamoğlu’nu ziyaretinin ardından biri Samsun’da diğeri Beylikdüzü’nde olmak üzere iki miting düzenleyerek İmamoğlu’na açık desteğini sürdürdü.

ANALİZ: Özgür Özel’in partideki konumunu güçlendirirken bir yandan da Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda önü açılmış oldu. Bu süreçte iktidarın Başbakanlığı geri getirecek bir anayasa değişikliği ile Özel’in ikna edilmeye çalışılacağı kulisleri Ankara’da dolaşıyor. Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda net tavır sergileyen Özel’in başbakanlık konusunda fikri değişebilir.

BAHÇELİ’DEN İLGİNÇ İMAMOĞLU ÇIKIŞI
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, “Ekrem İmamoğlu’yla ilgili mahkeme süreçlerinin ivedilikle görüşülüp karara bağlanması gerekmektedir. Ekrem İmamoğlu suçsuzca beratı, değilse tecziyesi maşeri vicdana muvafık halde mutlaka ve olabilecek en kısa sürede temin edilmelidir.” diyerek sürecin bir an önce sona ermesini istedi.

ANALİZ: Çözüm sürecinin İmamoğlu gündeminin arkasında düşmesinden rahatsız olan Bahçeli sanki hazırlanmış bir takvimin gerisinde kalmış gibi bir hali var .

MERKEZ BANKASI ZARAR AÇIKLADI
2024 yılı bilançosunu açıklayan Merkez Bankası, açık kalan döviz pozisyonları ile Kur Korumalı Mevduata ödenen paralar nedeniyle 700,4 milyar liralık görev zararı yaptığını açıkladı. Ayrıca son 50 günde Merkez Bankası’nın 50 milyar dolara yakın bir kaynak ile döviz piyasalarına müdahalede bulunduğu ekonomistler tarafından iddia ediliyor.

ANALİZ: Para politikasındaki istikrarsız tutumun arkasındaki siyasi uzantı Türkiye’nin makro dengeleri yakalarken bir yandan da büyük resmi kaçırdığını da gösteriyor. Siyasetin faturasının ne olacağını Perşembe günü açıklanacak faiz kararı ile piyasalar daha iyi değerlendireceği bir dönemece giriliyor. Son oluşan durum nedeniyle ekonomistler faizin serbest piyasadaki değere getirilerek 50 bandına gelmesi gerektiğini savunuyorlar.

YAZIN DA GIDA KRİZİ YAŞANACAK
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sıcaklığın eksi 15 dereceye düştüğü son 3 günde, 2014’te yaşanan büyük zirai don olayından sonra tarihimizin en büyük zirai don olaylarından birini yaşadığımızı kaydetti.

ANALİZ: Gıda enflasyonunu durdurulamadığı bir zamanda yazın rahatlamaya bekleyen vatandaşın yazın da pahalı alışveriş yapacak olması son dönem artan siyasi gündeme yansıyacaktır.

SURİYE’Yİ OBAMA YAKTI
Antalya Diplomasi Forumu’na katılan Columbia Üniversitesi Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi Direktörü Jeffrey Sachs, Suriye iç savaşının 2011 baharında Beşar Esad’ı devirmek için dönemin ABD Başkanı Barack Obama’nın verdiği emirle başladığını ve “Operation Timber Sycamore” kod adıyla sürecin CIA tarafından yürütüldüğünü söyledi.

ANALİZ: O dönem Obama’nın taleplerini bir bir Esad’a ileten dönemin Başbakanı Davutoğlu daha sonra defalarca sürecin sorumlusunun Esad olduğunu açıklamıştı. Hükümetin CIA oyunlarına karşı ciddi bir zafiyeti olduğunu söyleyenlerin sayısı artıyor!

ÇİN ABD’YE KARŞI İTTİFAK ARAYIŞINDA
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Çin ve Avrupa Birliği’nin serbest ticaretin savunucusu olduğunu, tarife savaşlarında bir kazananın olmayacağını ve dünyaya karşı ticaret savaşı açmanın sonunda izole olmakla sonuçlanacağını söyleyerek, “Çin ve AB, tek taraflı zorbalığa karşı birlikte direnmeli” açıklamasında bulundu.

ANALİZ: İyiden iyiye ABD tarafından çevrelenen Çin’in çıkış yolu arayışlarında etkili olacak ortaklar aramasına neden oluyor. Avrupa’nın köklü diplomasi birikimi Çin’in istediğini almasını engelleyebilir.

İRAN GERİ ADIM ATIYOR
Umman’da ABD ve İran arasında, Tahran’ın nükleer programını merkeze alan görüşmelerin ilk turu gerçekleşti. Gelecek hafta devam edecek görüşmelerde Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada “görüşmelerin çok pozitif ve yapıcı geçtiği” belirtildi.

ANALİZ: Yaklaşan İsrail tehdidinin yanı sıra ABD’nin bütçe kısıtlamalarına odaklanması nedeniyle Ortadoğu’da sert bir tutumdan kaçınarak barış yanlısı bir hava estiriliyor.

KISA KISA
2025 yılı itibarıyla Türkiye’nin toplam kurulu gücü 118 GW’a ulaştı ve bunun %60’ı yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanıyor. Özellikle hidroelektrik, rüzgar ve güneş enerjilerinde önemli artışlar kaydedildi.

10–12 Nisan tarihlerinde düzenlenen SolarEX İstanbul 2025 Fuarı, güneş enerjisi sektörüne dair yenilikçi çözümler, mevzuatlar ve sürdürülebilirlik konularını öne çıkardı.

Sabancı Üniversitesi IICEC tarafından yayımlanan Enerji Verimliliği Raporu, Türkiye’nin 2,1 trilyon dolarlık tasarruf potansiyeli taşıdığını vurguladı.

Türkiye’nin ilk nükleer santrali olan Akkuyu’da deneme üretiminin 2025 içinde başlaması planlanıyor. İlk reaktöre yakıt yükleme çalışmaları sürüyor.

Ayrıca Türkiye’nin rüzgar enerjisi kapasitesinin 2025’te 1 GW artarak toplam 14 GW’a ulaşması bekleniyor. Bu gelişme, ülkenin yenilenebilir enerji hedeflerine katkı sağlayacak.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2025’te küresel petrol talep artışını günlük 730.000 varile düşürdü. Bu, son beş yılın en düşük artışı. Elektrikli araçların yaygınlaşması ve ABD-Çin ticaret gerilimleri bu düşüşte etkili oldu.

Çin, İngiltere’nin ev sahipliğindeki uluslararası enerji güvenliği zirvesine katılmama kararı aldı. Bu, iki ülke arasındaki siyasi gerilimlerin enerji iş birliklerine etkisini gösteriyor.

ABD-Çin arasındaki ticaret savaşı, elektrikli araç üretiminde kritik olan nadir elementlerin ve grafitin tedarikini zorlaştırdı. Bu durum, özellikle ABD’nin elektrikli araç sektörünü olumsuz etkileyebilir.